فناوری اینترنت قطارها (IoT)
اینترنت اشیا از جمله فناوریهایی است که به صورت قابل توجهی موجب ارتقای صنعت ریلی میشود. چرا که میتواند تجربه مسافر را بهبود بخشد، امنیت را بیش از پیش تضمین کند، هزینهها و کارآیی فرآیندهای تعمیرات و نگهداری را ارتقا بخشد و با استفاده از دستگاههای هوشمند متصل به فضای ابری، ارتباطات و سامانههای کنترل قطار را روزآمدتر و قدرتمندتر کند. این تحولات تحت عنوان مفهومی به نام «اینترنت قطارها» در حال شکلگیری است.
اینترنت قطارها (IoT)[1] به میزان بسیار زیادی قابلیت اطمینان و امنیت زیرساختهای ریلی را تحت تاثیر قرار میدهد. پایش وضعیت از تاخیر ناشی از خرابی قطعات قطار جلوگیری میکند که این امر منجر به افزایش کارایی فرایندهای تعمیر و نگهداری، کاهش هزینهها و همچنین بهبود رضایت مسافر میشود. علاوه بر آن، امکان تجزیه و تحلیل پیشرفتهای که توسط IoT (اینترنت قطار) فراهم میشود این امکان را برای اپراتورهای قطار فراهم میکند که راهکارهایی دادهمحور را با هدف بهبود کنترل ناوگان و بهبود بهرهوری عملیاتهای ریلی پیدا کنند.
” بخوانید: معرفی برترین روندها و نوآوری های صنعت ریلی در سال ۲۰۲۲ “
اینترنت قطارها چگونه کار میکند؟
سنسورهای زیادی در سرتاسر قطار نصب شدهاند. این سنسورها بر دمای موتور قطار، بسته یا باز بودن دربها، لرزش ریلها و غیره نظارت دارند.اطلاعات جمعآوریشده توسط این سنسورها برای فعالیتهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند.
شاید نخستین بهرهبرداری مطلوب از این اطلاعات، استفاده به این منظور است که بتوانند زمان مناسب برای انجام خدمات تعمیر و نگهداری در سطوح مختلف را در زمان مناسب پیشبینی کنند. برای مثال این اطلاعات پیش از خراب شدن یا از کار افتادن هر یک از اجزای قطار، ضرورت تعمیر یا جایگزینی آن قطعه را به اطلاع اپراتورها میرسانند. این اقدام نه تنها منجر به افزایش امنیت بار و مسافرین میشود، بلکه در هزینههای بالای تعمیرات و نگهداری قطار نیز صرفهجویی میکند. چرا که معمولا هزینه تعمیر یک قسمت یا سامانه کاملا از کار افتاده بسیار بیشتر از تعمیرات پیشگیرانه و همینطور تعمیرات خرابیهای جزئی پیش از منجر شدن به خرابیهای بزرگتر است.
اینترنت قطارها کمک میکند تا چارچوب حاکم بر تعمیرات و نگهداری سامانههای ریلی از رویکرد واکنشی به رویکردی آیندهنگر و پیشبینی کننده تغییر یابد.
این رویکرد معطوف به آینده و پیشبینیکننده بهبودهایی همچون موارد زیر ایجاد میکند:
- افزایش زمان در دسترس و آماده به کار بودن ماشین از طریق کاهش قابلتوجه خرابیهای ناگهانی
- تشخیص احتمال خرابی و طولانی کردن و ایجاد انعطاف در فواصل زمانی تعمیر و نگهداری
- کاهش هزینههای نیروی کار: تحلیل سریعتر علل ریشهای[2]، بهبود زمان و کارآیی نخستین تعمیر FTFR[3]
- مسافت پیمودهشده بیشتر/ تعداد ماشین کمتر، بهرهبرداری بهتر از داراییها
- توانایی برنامهریزی پیشرفته همراه با مدیریت سادهتر و کارآمدتر زنجیره تامین
- ایجاد امکان تعمیر و نگهداری در محلهای کمهزینهتر
- تضمین زمان آماده به کار بودن بیشتر برای ماشینها و فراهم کردن امکان عقد قراردادهای مبتنی بر عملکرد
استفاده ارزشمند دیگری که میتواند از اطلاعات گردآوری شده توسط سنسورها صورت پذیرد، بهرهبرداری از این اطلاعات با هدف بهینهسازی مصرف انرژی در قطارهاست. این اطلاعات میتوانند گردآوری شوند و برای پایش عملکرد هر کدام از قطعات قطار مورد استفاده قرار گیرند. اگر هر کدام از قطعات عملکردی نامطلوب داشته باشد، اطلاعات مربوطه برای تحلیل و بررسی، ارسال شده و در ادامه تصحیح میشوند. همچنین این سامانهها میتوانند برای نظارت بر نه تنها یک بخش از قطار، بلکه برای کل سامانه ریلی نیز مورد استفاده قرار گیرند. این موضوع با مشخص کردن مناسب بودن شرایط مسیرها به قطارها این امکان را میدهد تا در سرعتهای بهینه به فعالیت خود ادامه دهند. بنابراین قطارها میتوانند بدون نگرانی در مورد نیاز به توقف یا کاهش سرعت، با بالاترین سرعت ممکن حرکت کنند و طبق برنامه زمانی پیش بروند.
و در آخر، اینترنت قطارها به ما کمک میکند تا مطمئن شویم قطارها و ریلهای ما تا حد امکان از ظرفیت جابجایی مسافران و حمل بار خود استفاده میکنند. تمام این مزیتها سازگاری بیشتر حمل و نقل با محیط زیست و مزایای مالی بزرگتری را با خود به همراه دارند.
معرفی دو استارتاپ مطرح فعال در این حوزه
TRAINFO
در پلتفرم اینترنت قطارها، استارتاپ کانادایی TRAINFO راهکاری مقرون به صرفه ارائه کرده که به کاهش تاخیرهای ترافیکی در تقاطعهای ریلی کمک میکند. این استارتاپ از سنسور، بلوتوث و نرمافزارهای پیشبینیکننده برای مشخص کردن زمانهای باز و بسته شدن گذرگاههای ریلی استفاده میکند. سپس این اطلاعات توسط سامانههای اطلاعاتی مانند علائم کنار مسیر، اپلیکیشنهای موبایل یا سیگنالینگ ترافیک به راننده انتقال داده میشود. راهکار این استارتاپ همچنین در زمان طراحی و بهرهبرداری از گذرگاههای ریلی و دیگر زیرساختها، به مسئولان شهری کمک میکند.
فناوری صنعتی HUM
استارتاپ فناوری صنعتی HUM مستقر در آمریکا، راهکارهای نظارت با رویکرد پیشبینی کننده را به شرکتهای حمل و نقل ریلی و صاحبان واگنهای ریلی ارائه میکند. این استارتاپ از سنسورهای IoT بیسیم برای نظارت بر ایمنی خودکار و پیشبینی خرابی چرخ و یاتاقان و همچنین تشخیص نشتی روغن یا گاز استفاده میکند. علاوه بر آن، این استارتاپ یک راهکار ردیابی GPS فراهم کرده که بررسی جامعی از موقعیت ناوگان و وضعیتنگاری زمانی آن ارائه میدهد. استارتاپ فناوری صنعتی HUM با ایجاد امکان تشخیص زودهنگام خرابیهای بالقوه به اپراتورهای قطار اجازه میدهد تا هزینههای تعمیر و نگهداری را کاهش دهند.
” بخوانید: ۱۰ روند برتر صنعت ریلی؛ بخش اول: معرفی فناوری قطارهای خودران “
” بخوانید: ۱۰ روند برتر صنعت ریلی؛ بخش سوم: معرفی فناوری هوش مصنوعی “
” بخوانید: ۱۰ روند برتر صنعت ریلی؛ بخش چهارم: رویکر کربن زدایی از صنعت ریلی “
” بخوانید: ۱۰ روند برتر صنعت ریلی؛ بخش پنجم: معرفی فناوری شبکه متصل ریلی “
” بخوانید: ده روند برتر صنعت ریلی؛ بخش ششم: بهبود تجربه مسافر “
[1] Internet of Trains
[2] root cause analysis
[3] first-time-fix rate
منابع: