کریدور INSTC
شرکتهای راهآهن روسیه، قزاقستان و ترکمنستان یک سرمایهگذاری مشترک جدید برای ارائه خدمات حمل و نقل ریلی در شاخه شرقی کریدور حمل و نقل بینالمللی شمال جنوب INSTC تشکیل دادهاند. کریدور INSTC روسیه را از طریق ایران به هند وصل میکند.
شاخه شرقی از ترکمنستان، شرق دریای خزر (به جای آذربایجان و غرب همان دریا) میگذرد. با توجه به آشفتگیهای سیاسی و کمبود زیرساختها در منطقه قفقاز، این مسیر به تدریج به یک مسیر ترجیحی تبدیل شدهاست. ایجاد یک جوینت ونچر، حاکی از اعتماد طرفین درگیر با این مسیر است.
این قرارداد در سال ۲۰۲۳ در ترنسراشا بین KTZ Express JSC ،JSC RZD Logistics و مرکز حمل و نقل و لجستیک ترکمنستان JSC به امضا رسید. طرفین توافق کردند که قابلیتهای خود را برای ایجاد نرخهای تعرفه رقابتی و حمل و نقل یکپارچه کالا در کریدور ترکیب کنند. این توافقنامه همچنین شامل مشارکت شهرهای آکسارایسکایا، اوزینکی، بولاشاک، اینچه برون و سراخس است که همگی در مسیر قرار دارند.
” بخوانید: آذربایجان قصد دارد کریدور زنگزور را تا سال ۲۰۲۴ تکمیل کند “
کریدور بینالمللی حمل و نقل شمال جنوب INSTC
کریدور بینالمللی حمل و نقل شمال جنوب INSTC، هند و روسیه را از طریق کشتی، راهآهن و جاده به یکدیگر متصل میکند. محموله پس از ترانزیت از طریق ایران در بندر عباس بارگیری میشود تا با کشتی به بندر بمبئی هند ارسال شود. طرح اولیه، کریدوری را پیشبینی میکرد که از آذربایجان عبور میکرد و از گذرگاه مرزی آستارا-آستارا از مرز به ایران عبور میکرد.
با این حال، این مسیر با چالشهای زیادی روبرو شدهاست. در ایران، زیرساختهای حیاتی برای تسهیل این مسیر وجود ندارد. خط ریلی آستارا به سرخس کامل نیست، از این رو باید محمولهها با کامیون از طریق ایران حمل شوند. اتصال راهآهن به مرز ارمنستان وجود دارد و یک گزینه ارجح برای ایران است، زیرا روابط خوبی با این کشور همسایه دارد. اما ترانزیت از طریق ارمنستان به این معنی است که محموله در نهایت باید از مرز آذربایجان عبور کند و این دو کشور اخیرا شرایط خوبی ندارند.
مسیرهای جایگزین پرتلاطم
در حالی که کشورهای درگیر، به بحث در مورد این شکست بدون نتیجه ادامه دادند، چندین گزینه دیگر پیدا شد. یکی از گزینهها عبور از دریای خزر با کشتی بود که از آن بهعنوان شاخه میانی یاد میشود. با این حال، این امر نیاز به یک دردسر اضافی برای بارگیری مجدد دارد. گزینه دیگر ترانزیت ترکمنستان بود.
گزینه ترکمنستان به سرعت رشد کرد و به گزینهای بسیار ارجح تبدیل شد. در اکتبر 2022، شش قطار در جهت جنوب حرکت کردند و شروع رسمی یک سرویس عادی را آغاز کردند. در ماه دسامبر RZD شروع به پرداخت یارانه به تردد در این شاخه از کریدور کرد. بیست درصد تخفیف برای اپراتورهایی اعمال میشود که کانتینرها را از طریق گذرگاههای مرزی روسیه و قزاقستان و همچنین گذرگاه مرزی Bolashak-Serkhetyaka بین قزاقستان و ترکمنستان حمل میکنند.
منبع: